Over hoeveel plastic deeltjes spreken we?

De recente studie heeft vastgesteld dat flessenwater tot 100 keer meer kleine plasticdeeltjes kan bevatten dan eerder werd geschat. Volgens dit onderzoek bevat een gemiddelde liter flessenwater bijna een kwart miljoen nanodeeltjes plastic. De onderzoekers analyseerden vijf stalen van drie gangbare merken flessenwater en vonden niveaus van nanoplastics variërend van 110.000 tot 400.000 per liter, met een gemiddelde van ongeveer 240.000. De wetenschappers zeggen dat veel van het plastic afkomstig lijkt te zijn van de fles zelf.

Hoe schadelijk zijn deze kleine deeltjes?

Een uitgebreid overzicht van wetenschappelijk bewijs door de Wereldgezondheidsorganisatie in 2019 en 2020 concludeerde dat er nog te weinig onderzoek is om te bepalen of het consumeren van microplastics een risico vormt voor de menselijke gezondheid. Er werd echter gewaarschuwd dat de kleinste fragmenten - kleiner dan 10 micrometer (dat is 1/100ste van een millimeter) - waarschijnlijk biologisch worden opgenomen.

Kwaliteitsgecontroleerde metingen van plasticdeeltjes als massa concentraties in bloed, leveren een unieke dataset op die de hypothese ondersteunt dat blootstelling van de mens aan plasticdeeltjes leidt tot de opname van deze deeltjes in de bloedbaan. Dit wijst erop dat ten minste enkele van de plasticdeeltjes waarmee mensen in contact komen, bio-beschikbaar kunnen zijn en dat de snelheid van eliminatie via bijvoorbeeld de galwegen, nieren of overdracht naar en afzetting in organen langzamer is dan de snelheid van opname in het bloed.

Tot nu toe is er weinig onderzoek dat precies laat zien wat nanodeeltjes plastic doen zodra ze in de bloedbaan terechtkomen. Maar er is volop bewijs dat chemicaliën die gebruikt worden in de productie van plastic schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid en zoogdierlijke voortplanting. Zelfs als de nanodeeltjes plastic zelf niet schadelijk zijn, kunnen ze fungeren als dragers voor gevaarlijke chemicaliën die worden gebruikt bij de productie van plastic, zoals bisfenolen, ftalaten, dioxines, organische verontreinigende stoffen en zware metalen die schadelijk zijn in hoge doses. Dit verhoogt het risico op kanker en heeft invloed op belangrijke organen zoals de nieren, de lever, het hart, de voortplantingsorganen en het zenuwstelsel. Ze kunnen zich ook ophopen via de voedselketen.

Kan je overschakelen op glazen flessen?

Het overstappen op glazen flessen kan potentieel helpen om de blootstelling te verminderen. Maar dit zou ook milieugevolgen hebben. Hoewel glazen flessen een hoge recycleerbaarheid hebben, hebben ze ook een grotere ecologische voetafdruk dan plastic en andere verpakkingen die gebruikt worden voor vloeistoffen, zoals drankkartons en aluminium blikjes. Dit komt omdat de winning van silica, waaruit glas wordt gemaakt, aanzienlijke milieuschade kan veroorzaken, inclusief landdegradatie en verlies van biodiversiteit. Zelfs met deze niet-plastic verpakkingen is het moeilijk om geheel aan microplastics te ontsnappen.

Conclusie

Ook in kraanwater worden microplastics aangetroffen, zij het in veel kleinere aantallen dan in water uit plastic flessen. Dit maakt het gebruik van kraanwater een aantrekkelijk alternatief, zowel vanuit uit financieel, ecologisch als gezondheidsperspectief.

Financieel gezien is kraanwater aanzienlijk goedkoper dan flessenwater. Op lange termijn kan dit een aanzienlijke besparing opleveren voor huishoudens. Ecologisch gezien draagt het gebruik van kraanwater bij aan het verminderen van de vraag naar plastic flessen, wat leidt tot minder plastic afval en vermindering van de bijbehorende milieubelasting door productie en recycling.

Wat de gezondheid betreft, hoewel de aanwezigheid van microplastics in kraanwater aanzienlijk lager is, blijft het een punt van zorg. Hier biedt het gebruik van een goede waterfilter een uitstekende oplossing. Krachtige waterfilters zijn in staat om een groot deel van de nog aanwezige microplastics uit het kraanwater te zuiveren. Dit zorgt ervoor dat het water niet alleen vrij is van grotere verontreinigingen, maar ook van de kleinere deeltjes die potentieel schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid.

Door de combinatie van de lage kosten, de verminderde ecologische voetafdruk en de mogelijkheid om door middel van filtratie een nog hogere zuiverheidsgraad van het water te bereiken, lijkt het gebruik van gefilterd kraanwater het beste alternatief voor zowel het milieu als de persoonlijke gezondheid.